Klimaat. Deze zomer is Zwitserland gastland voor de UEFA Women's EURO. Toernooidirecteur Doris Keller legt uit wat de uitdaging is om van dit evenement een springplank voor vrouwenvoetbal te maken zonder het milieu zwaar te belasten.
Doris Keller, op de Women's Euro-website belooft u een zeer ecologisch toernooi. Dat is ambitieus voor een evenement van deze omvang.
Het is ambitieus, maar noodzakelijk. Voor elk toernooi dat door de UEFA wordt georganiseerd, ontwikkelen we een strategie op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG). Tegenwoordig is het niet meer denkbaar om zulke grote evenementen te organiseren zonder aandacht te besteden aan duurzaamheid. Toen we een bod uitbrachten voor de organisatie van de Women's Euro 2025, was het al duidelijk dat we hier een prioriteit van moesten maken.
Heb je het gevoel dat het publiek dit verwacht?
Van het publiek, maar ook van de [Zwitserse] Confederatie, de kantons en de gaststeden. Deze laatste hebben zich hiertoe verplicht door een handvest voor duurzaamheid te ondertekenen. Wat de organisatie betreft, hebben de UEFA en de belangrijkste belanghebbenden van het toernooi een mensenrechtenverklaring ondertekend om onze toewijding aan het milieu, maar ook aan diversiteit en inclusie te verankeren. Dit toernooi moet een "veilige ruimte" zijn, een plek waar iedereen zich veilig en op zijn gemak voelt.
Hoe heb je deze strategie aangepakt?
We beginnen niet bij nul. De ESG-strategie staat onder toezicht van de UEFA, die lering trekt uit eerdere gebeurtenissen in een continu verbeteringsproces. Intern hebben we specialisten in milieu- en sociale kwesties en we werken samen met gespecialiseerde ngo's, vooral op het gebied van mensenrechten.
Mobiliteit staat centraal in uw strategie. Wat zijn de belangrijkste prioriteiten?
We beginnen met een aantal voordelen: voetbalstadions zijn gunstig gelegen en Zwitserland heeft een uitstekend openbaarvervoersnetwerk. We willen dat dit het belangrijkste vervoermiddel wordt voor het publiek. Maar de prijzen kunnen een afschrikmiddel zijn, vooral voor mensen die uit het buitenland komen. Daarom was het van vitaal belang dat het openbaar vervoer in het wedstrijdkaartje werd opgenomen. Dit vergde veel werk, maar we wilden ervoor zorgen dat een gezin met twee kinderen een wedstrijd kon zien voor minder dan 100 frank. Dankzij de gegevens die we verzamelen tijdens de aankoop van het ticket, kunnen we de behoeften doorgeven aan de SBB zodat het aanbod kan worden aangepast en extra treinen kunnen worden georganiseerd als dat nodig is.
Hoe zit het met teamreizen?
We hebben weinig invloed op de manier waarop de teams in Zwitserland aankomen en veel van hen zullen vliegen. Ons doel is echter dat ze niet meer vliegen als ze eenmaal in het land zijn. We hebben ze hiervan bewust gemaakt door ze aan te moedigen met de trein te reizen, en zelfs met de bus als dat nodig is.
Afgelopen zomer, tijdens de Euro bij de mannen in Duitsland, gaf de Zwitserse ploeg het goede voorbeeld door voornamelijk met de trein te reizen. Sommige wedstrijden werden echter vlak na elkaar gespeeld, waardoor de ploeg soms het vliegtuig moest nemen. Hebben jullie hier rekening mee gehouden bij het opstellen van het wedstrijdschema, om de teams aan te moedigen om met de trein te reizen?
Het is moeilijk om het wedstrijdschema te beïnvloeden omdat het van veel parameters afhangt. Er zijn ook veiligheidskwesties: we kunnen geen twee wedstrijden te dicht op elkaar plannen, omdat de politie niet op meer dan één plaats tegelijk kan zijn. Maar de situatie is niet echt vergelijkbaar met Duitsland vanwege de grootte van Zwitserland; de trein blijft in deze context het meest efficiënte vervoermiddel. We hebben gewacht tot de loting voor de groepsfase om de teams de locaties van de basiskampen te geven. Zo konden ze de best mogelijke keuze maken. Polen bijvoorbeeld, dat van plan was om in Liechtenstein te blijven, koos uiteindelijk voor Zug, omdat ze twee keer in Luzern zullen spelen.
Op welke andere gebieden plant u, naast mobiliteit, maatregelen om de impact van het toernooi op het milieu te beperken?
Afvalbeheer is een belangrijk punt. Geen van de stadions zal wegwerpservies gebruiken en we proberen de hoeveelheid afval te beperken. Dit is bijvoorbeeld ook het geval met reclamemateriaal, ook van onze partners. Er blijven vragen over voedselverspilling. De wet is erg beperkend op dit gebied, maar we proberen een oplossing te vinden.
Wat kunnen we eten tijdens het Women's Euro?
Wat eten betreft, moeten we het aanbod aanpassen aan het Women's Euro-publiek, dat veel meer op gezinnen is gericht dan het publiek van het mannentoernooi. Er zal dus niet alleen bier en worst zijn, maar ook kindvriendelijke menu's en vegetarische opties. We leggen de nadruk op het gezonde aspect van het eten en drinken dat op het toernooi wordt aangeboden. We zorgen er ook voor dat er schoon drinkwater is in de stadions. In dit opzicht is er veel werk aan de winkel om het publiek van buiten Zwitserland bewust te maken. Wat voor ons vanzelfsprekend is, zoals het feit dat water in openbare fonteinen veilig is om te drinken, is niet noodzakelijkerwijs voor iedereen het geval. Toch is dit een belangrijk aspect dat helpt om het toernooi betaalbaar te maken.
De toegankelijkheid van het evenement is een integraal onderdeel van de sociale pijler van je strategie. Het omvat ook maatregelen om discriminatie tegen te gaan...
De Women's Euro trekt een publiek aan dat als "kwetsbaarder" kan worden omschreven, in die zin dat het meer vrouwelijk en zeer gezinsgericht is. We hanteren een nultolerantiebeleid ten aanzien van discriminatie. Daarom hebben we een platform ontwikkeld waar incidenten anoniem kunnen worden gemeld. Meldingen worden direct doorgestuurd naar de politie, zodat er snel actie kan worden ondernomen. We maken ook gebruik van een controle-instrument voor sociale media om eventuele haatzaaiende, met name vrouwonvriendelijke, uitingen tegen te gaan.
Heb je de indruk dat de haat tegen vrouwen is toegenomen, vooral in de huidige politieke context?
De pesterijen zijn veel duidelijker dan bij het mannenvoetbal. Het is onze taak om ervoor te zorgen dat ons evenement zoveel mogelijk gespaard blijft van dit probleem.
Hoe kan dit toernooi een keerpunt betekenen voor vrouwen en voor voetbal?
De kwestie van legacy ligt mij bijzonder na aan het hart. De Euro 2025 moet ons in staat stellen om te investeren in projecten voor de toekomst en om de komende jaren niet alleen meer vrouwelijke spelers, maar ook meer vrouwelijke coaches, scheidsrechters en officials actief te laten zijn in het voetbal. We hebben nog veel in te halen: clubs zijn pas zo'n vijftig jaar open voor vrouwen! Het is zelfs een knipoog naar Madeleine Boll, de allereerste vrouwelijke speler die een licentie kreeg in Zwitserland, dat de mascotte van het toernooi Maddli heet.
Als ik naar u luister, klinkt het alsof de Euro 2025 het ongeveer goed doet. Waar ziet u ruimte voor verbetering, met name op het gebied van milieu?
Natuurlijk kan het altijd beter. Het is belangrijk om de vraag te stellen over de werkelijke duurzaamheid van dit soort evenementen. Moeten we strenger zijn? Kunnen we teams verbieden om met het vliegtuig te komen? Moeten we alleen tickets verkopen aan Zwitsers publiek, om lange reizen te vermijden? Voetbal is erg populair en ik denk dat we de zichtbaarheid van deze sport moeten aangrijpen om te praten over duurzaamheid, maar ook over inclusie, gelijkheid en respect.
Dit is de Engelse vertaling van het interview dat Camille Marion gaf voor de mei-editie van de ATE Magazine. Camille is redacteur, social media manager en woordvoerder van de Zwitserse organisatie voor groen vervoer en milieu ATE/VCS/ATA.